Wielu Polaków przyznaje się, że nie ma żadnych oszczędności, a powodem takiej sytuacji jest brak wystarczająco wysokich dochodów lub nieregularność ich uzyskiwania. Z badań z sierpnia 2022 roku wynika, że ponad jedna czwarta z nas nie ma wolnych środków, a jedna trzecia w ogóle nie odkłada pieniędzy. To źle, bo w przypadku wystąpienia sytuacji losowych takie osoby nie mają poduszki finansowej. Zawsze warto rozpocząć oszczędzanie, także w IKE. Co to jest? Czy osoba, która nie ma stałych dochodów, może odkładać środki w ramach III filaru emerytalnego?
Czym jest IKE?
Na początek warto sobie odpowiedzieć na pytanie, czym właściwie jest IKE i do czego ono służy. To skrótowiec od Indywidualnego Konta Emerytalnego – element dobrowolnego, III filaru emerytalnego. Prócz niego możesz skorzystać z oszczędzania pieniędzy na przyszłe świadczenie również w ramach IKZE. To Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego, którego funkcjonowanie pod wieloma względami jest tożsame jak w przypadku IKE.
Składki odprowadzane na IKE pozwalają na budowanie kapitału, który jest w wybrany przez Ciebie sposób inwestowany przez instytucję zarządzającą IKE – np. bank, biuro maklerskie czy towarzystwo ubezpieczeniowe. W efekcie Twoje pieniądze pracują dla Ciebie i w przyszłości pozwolą Ci na uzyskanie większego komfortu finansowego na emeryturze.
Kto może oszczędzać w ramach IKE?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami IKE jest przeznaczone dla osób fizycznych, które ukończyły co najmniej 16 lat. Mogą być to nawet Polacy, którzy mieszkają na terenie innego państwa czy obywatele innego państwa członkowskiego UE lub kraju EOG. Osoby małoletnie, tj. w wieku od 16. do 18. roku życia mają prawo dokonywać wpłat na Indywidualne Konto Emerytalne tylko w roku kalendarzowym, w którym otrzymują dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę. Wpływy te nie mogą jednak przekroczyć kwoty, która odpowiada ich wynagrodzeniu za dany rok.
Czy osoba niemająca stałych dochodów może oszczędzać na IKE?
Właściwie dochodów z zatrudnienia na podstawie umowy o pracę dotyczy tylko osób nieletnich. Dlatego nie ma problemu, by dorośli z nieregularnymi dochodami nie mogli korzystać z systemu oszczędzania na przyszłą emeryturę w ramach IKE.
IKE dostępne jest tym samym dla tych oszczędzających, którzy pracują na etacie, prowadzą własną działalność gospodarczą jako osoby samozatrudnione, wykonują wolny zawód czy świadczą pracę w oparciu o umowy cywilnoprawne.
Co więcej, oszczędzanie na przyszłą emeryturę w ramach IKE jest bardzo istotne dla ostatnich z wymienionych. Brak regularnych dochodów idzie w parze z tym, że nie zawsze odprowadzają do ZUS składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, co siłą rzeczy powoduje, że nie będą mogli liczyć na wysokie świadczenie w przyszłości.
Jakie można dokonywać wpłaty na IKE?
Niezależnie od regularności w osiąganiu dochodów wszystkie osoby pełnoletnie oszczędzające za pośrednictwem Indywidualnego Konta Emerytalnego mogą wpłacić na swoje konto nie więcej składek, niż wynosi górny limit na dany rok.
Rocznie wynosi on 300 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. Wcześniej, przed 1 stycznia 2009 roku, była to równowartość 150 proc. przeciętnej pensji. W 2022 roku oznacza to, że maksymalnie na IKE można wpłacić 17 766 zł.
Dlaczego warto wybrać IKE?
Wspomnieliśmy już o tym, że oszczędzanie na przyszłą emeryturę dla osób bez stałych dochodów jest jeszcze ważniejsze niż dla samozatrudnionych czy etatowców. W ich przypadku wyliczona przez ZUS emerytura może być znacznie niższa od dochodów uzyskiwanych w trakcie aktywności zawodowej. IKE pozwala jednocześnie na uniknięcie odprowadzania podatku od zysków kapitałowych, jeśli środki z takiego konta wypłacisz po osiągnięciu 60. roku życia lub 55. roku życia, w przypadku wcześniejszego nabycia uprawnień emerytalnych. Ponadto musisz wpłacać środki na IKE przez co najmniej 5 wybranych lat lub połowa wpłaconych pieniędzy trafiła na konto co najmniej 5 lat przed złożeniem wniosku o dokonaniem wypłaty.
