Sytuacja ta nabrała nowego znaczenia w momencie, gdy na rynek pracy zaczęli wkraczać tzw. millenialsi – pokolenie cyfrowe, czyli osoby urodzone po roku 1980. Obecni 20 i 30-latkowie bardziej od posiadania, cenią sobie doświadczanie. Dlatego tak cenna staje się dla nas możliwość pracy zdalnej, która pozwala na dużą mobilność i autonomię w działaniu.
Zalety i wady pracy zdalnej
Zdania na temat pracy zdalnej są podzielone, między innymi z uwagi na wątpliwości pracodawców dotyczące efektywności pracowników wykonujących swoje obowiązki poza miejscem pracy. Firmy wprowadzają jednak rozmaite narzędzia pozwalające kontrolować wyniki pracy osób pracujących zdalnie. W zależności od wielkości firmy i możliwości weryfikacji, czasami taką współpracę opiera się na zaufaniu, większe przedsiębiorstwa dysponują z kolei różnymi metodami kontroli wykonania zadań – od raportów przesyłanych przez pracowników, po automatyczny monitoring służbowych komputerów. Plusem dla pracodawców jest niewątpliwie fakt, że umożliwienie pracownikowi pracy w takim systemie może być oszczędnością – większość z firm nie pokrywa w tej sytuacji opłat za połączenie internetowe czy kosztu wynajęcia przestrzeni coworkingowej.
Również z perspektywy pracowników, praca zdalna poza wieloma zaletami, obfituje także w szereg minusów, wśród których wymienia się między innymi:
- brak umiejętności odcięcia się od obowiązków zawodowych po godzinach pracy;
- samotność wynikająca z braku współpracowników na co dzień i idące za tym problemy z komunikacją;
- trudność w skupieniu się w warunkach domowych i czynniki rozpraszające; różnice czasowe (w przypadku pracy z innej strefy czasowej);
- utrzymanie odpowiedniego poziomu motywacji czy dobre połączenie internetowe.
Możliwość pracy z dowolnego miejsca na świecie może oznaczać także… oszczędności. Coraz popularniejsze wśród freelancerów są wyjazdy za granicę, do krajów, gdzie koszty utrzymania są niższe niż w miejscu, w którym są zatrudnieni. Powstają nawet dedykowane strony internetowe, publikujące informacje na temat krajów popularnych wśród tzw. cyfrowych nomadów (ang. digital nomads). Na takich stronach możemy znaleźć listę miast i państw z podsumowaniem średnich miesięcznych wydatków w danym miejscu, oceniających możliwą jakość połączenia internetowego, ocenę skali bezpieczeństwa, rozrywki, z których możemy korzystać po pracy, czy w końcu – ogólną ocenę danej lokalizacji w rankingu stworzonym nomadów (czyli osoby pracujące zdalnie z tych właśnie miejsc). I w ten sposób już dziś możemy sprawdzić ile przy obecnych zarobkach wydawalibyśmy miesięcznie żyjąc w Lizbonie, Seulu czy Buenos Aires.
Praca zdalna – dla kogo?
Mimo tego, że system WHA pozwala pracować z dowolnego miejsca, z raportu firmy Buffer (State of Remote Work, 2019) wynika, że aż 84% osób decydujących się na taki system zatrudnienia, preferuje pracę… z domu. 8% osób pracuje z przestrzeni coworkingowych, 4% z kawiarni, 0,5% z bibliotek, a 3% z innych miejsc (np. hoteli, wyjazdów, czy rodzinnych stron).
Oczywiście praca zdalna nie dotyczy wszystkich zawodów. Wśród tych, w przypadku których to jest możliwe, wymienić można sektor IT czy stanowiska związane z marketingiem, mediami, grafiką, tłumaczeniami czy e-commerce. Zależność ta wynika oczywiście z możliwości wykonywania obowiązków służbowych przy wykorzystaniu sprzętów mobilnych. Na przykład w sytuacjach, gdy do ich realizacji wystarczy nam telefon lub komputer, wykonywana przez nas praca nie wymaga obecności fizycznej w miejscu pracy, a jej wyniki są niematerialne. Rzeczone wyniki z kolei – jak określa kodeks pracy – przekazujemy pracodawcy w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
Kwestie prawne
Pracę zdalną w Polsce w zgodzie z prawem dzieli się na dwie kategorie: okazjonalną i stałą. Ta pierwsze zachodzi w sytuacjach, gdy musimy zostać w domu, bo np. oczekujemy na wizytę serwisanta. Po ustaleniu z pracodawcą jest ona dopuszczalna i całkowicie legalna. Z kolei w przypadku stałej pracy zdalnej, kwestia ta powinna zostać zawarta w umowie (w Polsce określa się to telepracą).
Jak zauważają eksperci, praca zdalna nie jest już tylko nowym sposobem wykonywania obowiązków, jest także nowym sposobem na życie.
