Wielu Polaków decyduje się na wyjazd do Norwegii. Niektórzy wybierają się tam jedynie do pracy tymczasowej, lecz część planuje dłuższy pobyt. Nie ma co się dziwić – w końcu warunki życia w Norwegii są naprawdę świetne. Na jakie wsparcie mogą liczyć rodziny z dziećmi? Co w sytuacji, gdy w trakcie dłuższego pobytu w tym kraju powinie się noga i z powodu utraty pracy czy pojawienia się choroby nie będziesz mieć możliwości podjęcia pracy? W jaki sposób poradzić sobie w momencie diametralnej zmiany sytuacji finansowej? Na jaką pomoc socjalną można liczyć od państwa? I jakie warunki trzeba spełniać, by z takich świadczeń skorzystać?
Zasiłki na dzieci w Norwegii
Kontantstøtte – zasiłek opiekuńczy
Jest to zasiłek opiekuńczy, który przysługuje na dzieci w wieku od roku do dwóch lat. Wysokość tego świadczenia to 6000 NOK (ok. 675 €) miesięcznie na każde dziecko. By móc uzyskać tę pomoc, należy:
- osiągać dochód, który jest objęty norweskimi składkami ubezpieczeniowymi (umowa o pracę, działalność gospodarcza, kontrakt, zasiłek rodzicielski, zasiłek chorobowy, zasiłek dla bezrobotnych)
- odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne w Norwegii
- wraz z dzieckiem posiadać stały meldunek
Dziecko powinno przebywać w domu z rodzicem lub być zapisane do żłobka, którego nie obejmuje państwowe dofinansowanie. Jeżeli jednak dziecko uczęszcza do żłobka, które posiada dofinansowanie ze strony państwa, i przebywa w nim co najmniej 20 godzin w tygodniu, wniosek o zasiłek będzie odrzucony. W przypadku, kiedy dziecko spędza w żłobku mniej niż 20 godzin tygodniowo, zasiłek zostanie przyznany, jednak jego kwota będzie odpowiednio pomniejszona. Zasiłek ten może zostać spłacony do 3 miesięcy wstecz.
Barnetrygd – zasiłek rodzinny
To świadczenie jest odpowiednikiem polskiego zasiłku rodzinnego i należy się na każde dziecko w wieku od 0 do 18 lat. Wysokość tej pomocy to 970 NOK (ok. 110 €) na każde dziecko miesięcznie. By kwalifikować się do otrzymania tego zasiłku, należy:
- mieć dochód, który jest objętym składkami ubezpieczeniowymi w Norwegii
- odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne w Norwegii
- być na stałe zameldowanym ze swoim dzieckiem, którego dotyczy składany wniosek
Świadczenie to może zostać wypłacone do 3 lat wstecz.
Foreldrepenger – zasiłek rodzicielski
Rodzice, którym urodziło się dziecko lub adoptowali dziecko, które nie skończyło jeszcze 15 lat, mają szansę otrzymać zasiłek rodzicielski. Przysługuje on zarówno matkom, jak i ojcom w trakcie urlopu macierzyńskiego/tacierzyńskiego. Świadczenie możesz pobierać przez 49 tygodni, otrzymując pełną stawkę, lub przez 59 tygodni – wówczas jednak stawka zmniejsza się o 20%.
Dalej opisujemy, jak Norwedzy dzielą między siebie te 49 tygodni. Zasiłek macierzyński (møderkvote) otrzymuje się 3 tygodnie przed porodem oraz 6 tygodni po porodzie (jest to obowiązkowe wolne dla każdej nowej mamy), w puli są też 4 dodatkowe tygodnie, z których matka może skorzystać od razu lub w późniejszym czasie.
Zasiłek tacierzyński (fedrekvote) to 10 tygodni. Istnieje również okres wspólny (fellesperiode) – do dowolnego podziału między rodzicami – który wynosi 26 tygodni, jeśli rodzice decydują się na pobieranie 100% stawki zasiłku, lub 36 tygodni, jeśli pobierają 80%. Gdy jedno z rodziców decyduje się korzystać z fellesperiode, drugie musi wrócić do pracy w wymiarze minimum ¾ etatu. Jeśli pracujący partner podejmie pracę w mniejszym wymiarze, kwota zasiłku zostanie odpowiednio pomniejszona.
By móc otrzymać zasiłek rodzicielski, należy:
- otrzymywać dochód w Norwegii przez co najmniej 6 z 10 miesięcy poprzedzających rozpoczęcie pobierania świadczenia,
- osiągać roczny dochód w minimalnej kwocie 46288 NOK (ok. 5200 €) – do dochodu wliczane są również inne pobierane zasiłki
Podstawą do obliczenia kwoty zasiłku rodzicielskiego są bieżące zarobki, zaś w przypadku osób prowadzących własną działalność – średni dochód osiągnięty w przeciągu ostatnich trzech lat. Zasiłek jest wypłacany jedynie za dni robocze. Wnioski o zasiłki na dzieci są rozpatrywane przez NAV, czyli norweski Urząd Pracy i Polityki Socjalnej.
Zasiłek socjalny w Norwegii
Podstawową pomocą państwową jest sosialhjelp. Zasiłek ten jest udzielany przez NAV. Według ustawy przysługuje on każdej osobie, która przebywa w Norwegii legalnie, a jej dochód jest niższy niż tak zwane minimum socjalne. Nie istnieją jednak ścisłe wytyczne, które należy spełnić, by móc uzyskać tego typu zasiłek, ponieważ jest on rozpatrywany indywidualnie dla każdej sytuacji.
Wysokość świadczenia również jest zależna od poszczególnych przypadków. Osoba, która się stara o przyznanie sosialhjelp musi wcześniej wyczerpać wszelkie inne możliwości polepszenia swojego statusu materialnego. Pomoc socjalna przysługuje każdej osobie, która nie jest w stanie zapewnić sobie minimum socjalnego. W ramach tego zasiłku są wypłacane pieniądze, jednak istnieje możliwość zapewnienia produktów spożywczych, odzieży, artykułów higienicznych czy opłacenia podstawowych rachunków.
Wszelkie inne informacje na temat wyżej wymienionych zasiłków można uzyskać na stronie internetowej NAV (www.nav.no), a także pod numerem telefonu (+47) 55 55 33 33.
